सोने गुंतवणूक: डिजिटल की फिजिकल, कोणतं निवडाल?
भारतात सोन्याचं महत्त्व केवळ रुबाबापुरता मर्यादित नाही. हे सुरक्षितता, सांस्कृतिक पार्श्वभूमी आणि आर्थिक स्थैर्याचं प्रतीक always राहिलंय. पण काळानुसार सोन्यात गुंतवणूक करण्याची पद्धतही बदलली आहे – जेव्हा फिजिकल गोल्डचाच विचार व्हायचा, आता डिजिटल पर्यायही लोकप्रिय झालाय. तर, कोणत्या प्रकारचं सोने फायद्याचं? फिजिकल सोना की आधुनिक डिजिटल गोल्ड?
फिजिकल गोल्ड : परंपरेपासून भावनिक नात्यांपर्यंत
दागिने, सुवर्णनाणी किंवा बारच्या स्वरूपात फिजिकल गोल्ड हा भारतीयांचा पहिला पर्याय असतो. लग्न, सण, वारसा – यामागे भावनिक गुंतवणूकही असते. पण याबरोबरच फिजिकल गोल्डचं सांभाळणं, चोरी-नुकसानीची भीती, मेकिंग चार्जेस व स्टोरेजची व्यवस्था – हेही तितकंच सत्य!
डिजिटल गोल्ड: टेक्नॉलॉजीमुळे गुंतवणुकीची नविन दिशा
डिजिटल गोल्ड ह्या पर्यायामुळे अगदी ₹1 पासूनही गुंतवणूक करता येते. डिमॅट खाते, वॉलेट ॲप किंवा फिनटेक प्लॅटफॉर्म वापरून सरळ बाजारभावाने खरेदी करता येते. हे सोने सिक्युअर वॉल्टमध्ये तुमच्या नावाने सुरक्षित ठेवलेलं असतं. कधीही विक्री, एक्सचेंज किंवा फिजिकल स्वरूपात बदलू शकता – ही त्याची खरीज कमाल!
तुलनात्मक अभ्यास : डिजिटल vs फिजिकल गोल्ड
| विशेषतः | फिजिकल गोल्ड | डिजिटल गोल्ड |
|---|---|---|
| इन्व्हेस्टमेंटची सुरूवात | किमान वजन (बार/दागिना) | ₹1 पासून |
| शुद्धता | बहुतांश वेळा 22K/24K, पॉलिसीवर अवलंबून | 24K 99.9% शुद्धतेचं आश्वासन |
| सुरक्षा | चोरी, हरवण्याची शक्यता, लॉकरची गरज | सिक्युअर्ड व्हॉल्टस्, विमा संरक्षित |
| स्टोरेज खर्च | लॉकर रेंट, घरची सुरक्षा | आणि (शक्यतो) विनामूल्य, काही सेवेत सर्व्हिस फीस |
| मेकिंग चार्जेस | 8%–25%पर्यंत (दागिने) | नाही (फक्त खरेदी-विक्रीचा स्प्रेड) |
| लिक्विडिटी/विक्री | ज्वेलरकडून/बँकेकडून, वजनकपात शक्यता | तत्काळ ऑनलाइन विक्री, बाजारभाव |
| टॅक्सेशन | STCG/LTCG लागू, 3% GST, दागिन्यांमध्ये GST+मेकिंग | STCG/LTCG लागू, 3% GST, मेकिंग चार्जेस नाही |
| भावनिक/एस्थेटिक मूल्य | वारसा, लग्न, भेट (महत्त्वाचं!) | मूल्य नाही, पण सहज वाढता वाला |
डिजिटल गोल्डचे फायदे
- सुरक्षितता आणि इन्शुरन्स – चोरी/नुकसानीची चिंता नाही
- कमी गुंतवणूक आरंभ – हप्त्याप्रमाणे साठवता येते
- उच्च शुद्धता – प्लॅटफॉर्मवर 24K 99.9% शुद्ध सोन्याची हमी
- नेट बँकिंग, मोबाईल अ‍ॅपवरून सोपी विक्री-विकत प्रक्रिया
- कधीही फिजिकल रूपात रुपांतरीत करता येतं (कॉईन/बार)
फिजिकल गोल्डचे फायदे
- वारसा म्हणून – घरातील प्रेरणादायक गोष्ट, भेटीखात्यात महत्त्व
- निश्चल स्वरूप – वेळप्रसंगी तातडीने वापरता येतं
- दागिने घालण्याचा आनंद, ‘show-off’ value
- जास्त स्वीकारार्हतेचा मामला – देशव्यात आणि ग्रामीण क्षेत्रातही सहज स्वीकारलं जातं
तात्पुरत्या वापरासाठी, भेट किंवा दागिन्यांसाठी फिजिकल गोल्ड उत्तम. गुंतवणूक, पोर्टफोलिओ डायव्हर्सिफिकेशन, सोयी आणि शुद्धतेसाठी डिजिटल गोल्ड किंवा गोल्ड ETF योग्य ठरतो. आपण दोन्ही पर्यायांचा समन्वय ठेऊनही गुंतवणूक करू शक